سپتیک تانک پلی اتیلن یک حوضچه ته‌نشینی ساده است که به عنوان یک واحد پیش تصفیه جهت کاهش بار آلودگی فاضلاب و یک راه حل موقت به کار برده می‌شود. در این روش فاضلاب به کمک فرآیند ته‌نشینی، شناورسازی و بیولوژیکی تصفیه می‌شود.
سپتیک پلی اتیلن به نحوی طراحی شده است که فاضلاب ورودی به آن تقریباً یک تا سه روز باقی بماند. در این مدت زمان، لجن ته‌نشین شده در کف سپتیک تانک در اثر فعالیت باکتری‌های بی‌هوازی تجزیه می‌شود.
این عمل باعث می‌شود که در انتها از میزان لجنی که باید تخلیه گردد کاسته شود. البته باید توجه داشت که در پساب خروجی از سپتیک‌های مزبور مواد تیره و معلقی وجود خواهد داشت و کاملا صاف نیست و بوی مخصوص فاضلاب می‌دهد.
از انواع سپتیک تانک ها می‌توان به طور گسترده در واحدهای مسکونی، ویلایی، کارگاه‌ها و حتی جهت حذف چربی و مواد معلق پساب مکان‌هایی نظیر رستوران ها، هتل ها و کارخانجات و… که دارای آشپزخانه‌های بزرگی هستند نیز استفاده کرد.
سپتیک پلی اتیلن ساده‌ترین نوع تصفیه‌خانه تک واحدی است که تصفیه مکانیکی (ته‌نشینی) و تصفیه زیستی با کمک باکتری‌های بی‌هوازی در آن انجام می‌گیرد.
محاسن سپتیک پیش ساخته پلی اتیلن
- ایزولاسیون کامل و بدون بو
- حمل و نصب آسان
- مقاومت بسیار بالا د رمقابل خوردگی و مواد شیمیایی
- استحکام بسیار بالا جداره و امکان مدفون کردن آن با هدف انتقال ثقلی فاضلاب به سپتیک تانک پلی اتیلن و جلوگیری از اشغال فضاهای مفید
- مقرون به صرفه ترین روش تصفیه فاضلاب
- قابلیت ساخت در ابعاد و احجام مختلف
- عمر طولانی
- عدم نیاز به عایق کاری و تعمیر؛ به دلیل عدم استفاده از وسایل الکترومکانیکال نیازی به تعمیر و هزینه‌ی نگهداری و اپراتور ندارد.
مکان یابی سپتیک ها
محل قرار گیری سپتیک پلی اتیلن باید دور از مسیر نهرها و آبگیرها و در سطحی هموار و در جهت مخالف وزش بادهای غالب انتخاب شود.
محاسبات و طراحی سپتیک تانک پلی اتیلن
- طول انباره مستطیل شکل و باید ۲تا ۴ برابر پهنای آن انتخاب شود.
- عمق موثر ( فاصله آزاد فاضلاب تا کف سپتیک تانک) برای انباره باید ۱.۲ متر باشد.
- فاصله سطح فاضلاب تا سقف انباره حداقل باید ۳۰ تا ۴۰ سانتی‌متر باشد.
- تولید فاضلاب با توجه به سرانه مصرف آب و ضریب تبدیل آن به فاضلاب برای زمان ماند ۱۲ تا ۱۵ ساعت طراحی گردد.
اجزای تشکیل دهنده سپتیک تانک پلی اتیلن
- سیستم ورودی فاضلاب: شامل لوله و بافل (میانگیر) ورودی است.
- مخزن اولیه سپتیک تانک پلی اتیلن: بیشترین حجم (دو سوم حجم کلی) را به خود اختصاص می‌دهد.
- دیواره جدا کننده: باعث جلوگیری از ورود لجن و چربی به مخزن دوم( زلال ساز) می‌شود.
- مخزن زلال ساز: این بخش ⅓ حجم سپتیک را شامل می‌شود و در آن فاضلاب عاری از مواد قابل ته‌نشینی وارد می‌شود.
- خروج بیوگاز(تهویه): از طریق این مجرا گازهای تولید‌شده توسط فرآیندهای بیولوژیکی به هوازی خارج می‌شود.
- سیستم خروجی فاضلاب: شامل بافل و لوله خروجی سپتیک تانک پلی اتیلن است.
طرز ساخت فضای داخل سپتیک پلی اتیلن
جریان فاضلاب بین مخازن توسط لوله با قطر ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر برقرار می‌شود، ممکن است این کار به وسیله سوراخ‌هایی که در دیواره جداکننده به فاصله ۳۰ تا ۴۰ سانتی‌متر از سطح آزاد فاضلاب تعبیه می‌شوند انجام گیرد تا مواد شناور از انباره فاضلاب سرریز نشود. فاصله مرکز تا مرکز لوله‌ها و یا سوراخ‌ها ۳۰ سانتی‌متر در نظر می‌گیرند.
به منظور خروج گازهای ایجاد شده از تجزیه فاضلاب در فضای سپتیک، از لوله ای به قطر ۱۰ سانتی‌متر استفاده می‌شود. برای جلوگیری از ایجاد مزاحمت توسط بو ارتفاع لوله تهویه را حداقل ۱.۵ متر بالاتر از ارتفاع بالاترین ساختمان در نظر می‌گیرند. همچنین برای جلوگیری از ورود و یا افتادن جانوران و پرندگان به لوله تهویه دو کار صورت می‌گیرد: یا در انتهای آن توری نصب می‌کنند و یا با نصب زانوی ۹۰ درجه امتداد دهانه خروجی لوله تهویه را به طرف زمین بر می‌گردانند. برای بازدید، تمیز کاری و تعمیر کردن تانک، تعبیه دریچه عبور انسان ضروری است.
به منظور جلوگیری از حرکت اغتشاشی فاضلاب ورودی که ممکن است موجب خروج کف ناشی از عمل تجزیه فاضلاب گردد از مانع استفاده می‌کنند. این مانع ممکن است با نصب سه راهی و تغییر جهت دادن لوله ورودی داخل تانک از حالت افقی به عمودی عملی گردد. معمولاٌ انتهای لوله ورودی را حدود ۳۰ سانتی‌متر و انتهای لوله خروجی فاضلاب را ۴۵ سانتی‌متر پایین تر از سطح آزاد فاضلاب نصب می‌کنند.در حال حاضر حداکثر جمعیتی که می‌توان فاضلاب حاصل از فعالیت آن‌ها را با سپتیک تانک پلی اتیلن تصفیه نمود ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر توصیه شده است.
با نصب دیواره در داخل فضای سپتیک تانک پلی اتیلن حجم آن را به دو قسمت تقسیم می‌کنند، به طوری‌که حجم فضای مربوط به ورود فاضلاب دو برابر حجم فضای قسمت خروجی باشد.
محاسبه ظرفیت سپتیک پلی اتیلن
معمولا از سپتیک تانک پلی اتیلن برای فاضلاب‌های بهداشتی استفاده می‌شود. حجم فاضلاب بهداشتی معمولا به تعداد افراد تحت پوشش بستگی مستقیم دارد.
در جدول زیر مقدار تولید فاضلاب به ازای هر نفر در شرایط مختلف آمده است.
| ردیف | محل | واحد | محدوده | مقدار معمول |
|---|---|---|---|---|
| لیتر در روز | لیتر در روز | |||
| ۱ | واحدهای مسکونی شهری | نفر | ۸۰-۱۵۰ | ۱۲۰ |
| ۲ | ویلاهای تفریحی | نفر | ۱۲۰-۲۰۰ | ۵۰ |
| ۳ | ساختمان‌های اداری | نفر پرسنل ۸ ساعته | ۳۰-۶۰ | ۵۰ |
| نفر پرسنل ۲۴ ساعته | ۷۰-۱۰۰ | ۹۰ | ||
| ۴ | کارخانه‌ها و کارگاه‌های صنعتی | نفر کارگر ۸ ساعته | ۴۰-۷۰ | ۶۰ |
| نفر کارگر ۸ ساعته با امکان استحمام | ۹۰-۱۲۰ | ۱۱۰ | ||
| ۵ | کارگاه‌های ساختمانی | نفر پرسنل ۸ ساعته | ۴۰-۸۰ | ۶۰ |
| نفر پرسنل ۲۴ ساعته | ۸۰-۱۲۰ | ۱۰۰ |
بنابراین برای محاسبه ظرفیت سپتیک تانک پلی اتیلن باید تعداد نفرات را در سرانه آن‌ها مطابق جدول فوق ضرب نمود. عدد حاصل برابر حداقل ظرفیت مورد نیاز برای سپتیک پلی اتیلن می‌باشد.