راهنمای نصب لوله پلی اتیلن دوجداره – قسمت اول

فهرست راهنمای نصب لوله پلی اتیلن دوجداره

گروه صنعتی فراز تجهیز راویس با ارائه محصولات خود ( لوله پلی اتیلن تحت فشار آب‌رسانی و دوجداره‌ی فاضلابی ، سپتیک ، مخزن و چربی گیر ) و با هدف گسترش صنعت پلی اتیلن در کشور فعالیت خود را در شمال غرب کشور آغاز نمود و با نوآوری و ارتقاء کیفیت که همواره به عنوان مهم ترین اهداف این مجموعه صنعتی بوده است سعی در عرضه محصولات با کیفیت بالاتر از حدود استاندارد و بر پایه مهندسی ارزش نموده است.
لوله تحت فشار با استانداردهای INSO 14427-2 ، ISO 4427 و DIN 8074 تولید می‌شوند. این لوله‌ها تا قطر ۱۱۰mm به صورت کلاف و بزرگتر از آن ( ۴۰۰ mm ) به فرم شاخه ای با طول ۱۲m یا مطابق درخواست مشتری تولید می‌گردد. استانداردهای مربوط به لوله دوجداره ISIRI 9116-3 و EN 13476-3 می‌باشند.

این شرکت علاوه بر دارا بودن نشان استاندارد ملی برای محصولات تولیدی خود، موفق به اخذ گواهی نامه‌های بین المللی از جمله ISO 9001:2008 و CE اروپا گردیده و همواره بر این باور است که کسب گواهی نامه‌های متعدد، آخرین گام در چرخه ی تولید محصولات نبوده، بلکه نقطه آغازین این چرخه برای توسعه و پیشرفت می‌باشد. در حال حاضر گروه صنعتی فراز تجهیز راویس با صادرات به کشورهای همسایه از جمله آذربایجان، عراق و کشورهای آسیای میانه توانسته است گام‌های مهم و اساسی در راستای تحقق توسعه ی صادرات غیرنفتی بردارد. هدف از مجموعه ی پیش رو ارائهی خلاصه ای مشتمل بر مواد اولیه، فرآیند تولید، اصول جابه جایی و انبارش، نصب، روش‌های اتصال و آزمون‌های کنترل کیفیت لوله‌ها می‌باشد.

مواد اولیه

پلی اتیلن (PE) پلیمری از خانواده ی پلاستیک ها با قابلیت ذوب شدن و قالب گیری است. این پلیمر از پلیمریزاسیون اتیلن که گازی بی رنگ متشکل از دو اتم کربن و چهار اتم هیدروژن می‌باشد، به دست می‌آید (شکل ۱).

شکل۱- پلی اتیلن و مونومر اتیلن

مهم ترین مشخصه‌های پلی اتیلن که در فرآیند تولید لوله و محصول نهایی تاثیرگذار هستند چگالی و جرممولکولی می‌باشند که در ادامه به توضیح اجمالی راجع به آن‌ها پرداخته می‌شود.

چگالی

چگالی یا جرم حجمی PEمتاثر از تعداد زنجیرهای پلی اتیلن در یک حجم مشخص می‌باشد. پلی اتیلن بر اساس مقدار چگالی و شاخه ای بودن به گروه‌های گوناگونی تقسیم بندی می‌شود که عبارتند از:

پلی اتیلن با جرم ملکولی بسیار بالا (UHMWPE)
پلی اتیلن با جرم ملکولی بسیار پایین (ULMWPE or PEWAX)
پلی اتیلن با چگالی بالا یا پلی اتیلن سنگین (HDPE)
پلی اتیلن سنگین شبکه ای شده (HDXLPE)
پلی اتیلن شبکه ای شده (PEX or XLPE)
پلی اتیلن با چگالی متوسط (MDPE)
پلی اتیلن سبک خطی (LLDPE)
پلی اتیلن سبک (LDPE)
پلی اتیلن بسیار سبک(VLDPE)

طبقه بندی استاندارد برای چگالی پلی اتیلن در جدول ۱ آمده است.

متداول ترین مواد مورد استفاده در تولید لوله‌ها عبارتند از پلی اتیلن با چگالی متوسط و پلی اتیلن سنگین به طوری که دارای حداقل‌ استحکام‌ ۸-۱۰MPa در آب‌ با دمای‌ ۲۰ درجه‌ سلسیوس و برای‌ مدت‌ ۵۰ سال باشند و بر همین اساس به ترتیب با نام‌های PE80 و PE100 طبقه بندی گردیده اند.

وزن ملکولی

وزن ملکولی نشان دهنده ی متوسط تعداد اتم‌های موجود در ملکول یا زنجیر پلیمر می‌باشد و بنابراین به طور معمول وزن ملکولی بالاتر به معنی زنجیرهای پلیمری بلندتر می‌باشد. در طول فرآیند تولید پلی اتیلن، تمامی ملکول ها طول یکسانی ندارند. امکان حضور ۵۰۰۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰۰۰ اتم کربن در هر زنجیر ملکولی وجود دارد. طول نهایی زنجیرهای ملکول پلی اتیلن در طول فرآیند تولید در راکتور کنترل می‌شود. وزن ملکولی، وزن متوسط زنجیرهای ملکولی است.
وزن ملکولی تاثیر مهمی بر فرآیند اکستروژن و خواص فیزیکی و مکانیکی پلیمرها دارد. سختی، چقرمگی و مقاومت خستگی با افزایش جرم ملکولی بهبود می‌یابد. وزن ملکولی در صنعت از طریق اندازه‌گیری شاخص جریان مذاب (MFI) یا نرخ جریان جرمی مذاب(MFR) ارزیابی می‌شود که معیار سریعی از وزن ملکولی و فرآیندپذیری به دست می‌دهد. روش استاندارد آزمون به تفصیل در ASTM 1238 و استاندارد ملی ISIRI 6980 آمده است. شکل ۲ نشان دهنده‌ی تجهیزات دستگاه MFI مورد استفاده در تعیین شاخص جریان مذاب می‌باشد.

نتیجه‌ی آزمون تعیین شاخص جریان مذاب به طور معکوس با وزن ملکولی در ارتباط است. پلیمری که وزن ملکولی کمتری دارد درون دای یا قالب، آسان تر جریان یافته و شاخص جریان مذاب بزرگتری خواهد داشت. در نقطه ی مقابل وزن ملکولی بیشتر، شاخص جریان مذاب کمتری به دست خواهد داد. توزیع وزن ملکولی نیز مقاومت در برابر رشد ترک را در بلند مدت تحت تاثیر قرار خواهد داد.پلی اتیلن سنگین مقاومت شیمیایی و خورندگی بسیار بالایی دارد. بنابراین لوله پلی اتیلن در برابر محدوده ی وسیعی از آب ها و مواد شیمیایی صنعتی مقاوم بوده و به دلیل دوام و عمر زیاد از نظر هزینه مقرون به صرفه می‌باشد.

دوده و رنگدانه‌ها

اضافه نمودن دوده به پلیمرها یکی از قدیمی ترین و متداول ترین روش ها برای محافظت آن‌ها در برابر اشعه ی فرابنفش خورشید که در طول زمان سبب تخریب پلیمر می‌شود، می‌باشد. تمامی لوله‌ها و اتصالات تولید‌شده از پلی اتیلن سنگین در این شرکت توسط افزودن دوده به آن‌ها محافظت می‌گردند و این ماده به شکل مستربچ تهیه و استفاده می‌شود. صنعت لوله پلی اتیلن تحت فشار و ثقلی بیشتر از ۴۰ سال است که از دوده به عنوان محافظ در برابر اشعه ی فرابنفش بهره می‌برد. رنگدانه‌های دیگر مانند زرد یا آبی نیز برای محصولات خاص و بر اساس استانداردهای مربوطه و درخواست مشتری استفاده می‌گردند.